ძრავის გაგრილების სისტემის დანიშნულებაა უზრუნველყოს ძრავის ნორმალური თბური რეჟიმის შენარჩუნება. კერძოდ: არ მოხდეს ძრავის გადახურება ან ზედმეტად გადაციება. გაგრილების სისტემის ძირითადი განყოფილებაა ძრავის გამაგრილებელი სითხის პერანგი, რომელიც გარს აკრავს ძრავის ცილინდრების ბლოკს. გამაგრილებელი სითხის პერანგიდან აუცილებელია ზედმეტი ტემპერატურის მქონე სითხე გავუშვათ გამაგრილებელ რადიატორში, სადაც ხდება სითბოს ართმევა და ნორმალური ტემპერატურის სითხის მიწოდება კვლავ ძრავის ცილინდრების ბლოკისკენ. გამაგრილებელი სითხის ცირკულაციას გაგრილების სისტემაშo უზრუნველყოფს შესაბამისი ტუმბო (წყლის პომპა), რომელიც მოქმედებაშ მოდის მუხლა ლილვის დაბრუნების შედეგად.
გაგრილების სისტემა შედგება ორი განყოფილებისაგან.
1. ჩაკეტილი მოკლე წრე როდესაც გამაგრილებელი სითხე მოძრაობს მხოლოდ ცილინდრების ბლოკის არსებულ პერანგში და ასევე მიეწოდება სალონის გამათბობელის სისტემის რადიატორს.
2. მოკლე წრეზე გამაგრილებელი სითხის დასაშვებ ტემპერატურაზე (80-100 გრადუსი) გათბობის შემდეგ თერმოსტატის საშუალებით მისი მიწოდება წარმოებს დიდ წრეზე რადიატორისკენ. სითხის ტემპერატურის ცვლილება რადიატორში წარმოებს ავტომობილის შემხვედრი ჰაერის ნაკადის მიერ, ხოლო თუ ავტომობილის სიჩქარე დაბალია და საკმარისი არ არის რადიატორში არსებული გამაგრილებელი სითხის ტემპერატურის დასაწევად, მას უზრუნველყოფს გაგრილების სისტემაში არსებული ვენტილიატორი.
გამაგრილებელი სითხის ტემპერატურის ცვლილებასთან ერთად იცვლება მისი მოცულობაც. კერძოდ: გაცხელების შემთხვევაში სითხის მოცულობა იმატებს, ამიტომ აუცილებელია, რომ ავიცილოთ თავდან გაგრილების სისტემაში სითხის დონის კლება ან ზედმეტად არ მოხდეს სისტემის გადავსება. აუცილებელია გაგრილების სისტემაშ დავამატოთ საფართოვებელი ავზი, რომელიც აღჭურვილია სახურავ-სარქველით, რომელიც ორთქლის მატების შემთხვევაში უზრუნველყოფს გაგრილების სისტემის დაცვას ზედმეტი წნევისგან.
კლასიკური გაგრილების სისტემის ძირითადი კონსტუქციული ელემენტებია: 1. გამაგრილებელი სითხის ტუმბო 2. თერმოსტატი 3. რადიატორი 4. საფართოებელი ავზი 5. რადიატორის ვენტილიატორი 6. სალონის გათბობის სისტემის რადიატორი.
თერმოსტატი არის მოწყობილობა, რომელიც ტემპერატურის ზემოქმედების შედეგად უზრუნველყოფს სარქველის გაღებას ან ჩაკეტვას. მასში გამოყენებულია ადვილად აქროლვადი სითხე, რომელიც 70-80 გრადუს ტემპერატურაზე ორთქლად იქცევა. ორთქლად ქცევის შედეგად ვღებულობთ განსაზღვრულ სივრცეში მაღალ წნევას, ხოლო მაღალი წნევის მოქმედებით ვხსნით სარქველს. აღნიშნული კონსტრუქცია არის შედარებით მოძველებული კონსტრუქცია თერმოსტატისთვის. თანამედროვე პირობებში ავტომობილზე გამოიყენება ციფრული თერმოსტატები, რომელიც მოქმედებაში მოდის ელექტრონული მართვის ბლოკის მიერ მოცემული ბრძანების საფუძველზე.
თანამედროვე ავტომობილის ძრავის გაგრილების სისტემაში არსებობს სისტემის ელექტრონული მართვის ელემენტები. კერძოდ: ტემპერატორული სენსორები, რომლებიც განთავსებულნი არიან ძრავის ცილინდრის ბლოკზე ან თერმოსტატის კორპუსზე და რადიატორში. პირველ შემთხვევაში ინფორმაცია ტემპერატურის შესახებ გვჭირდება ძრავისთვის მიწოდებული სამუშაო ნარევის ოპტიმალური პროპორციის მოსამზადებლად, ხოლო მეორე შემთხვევაში რადიატორში არსებული ტემპერატურის სენსორის ინფორმაციის საფუძველზე მართვის ბლოკი უზრუნველყოფს ელექტრო ვენტილიატორის ჩართვას.
მაგალითისთვის: ისრით აღნიშნულია ცილინდრის ბლოკზე არსებული ტემპერატურის სენსორი
